Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesinde (KMÜ) Gıda Mühendisleri Öğrenci Topluluğu tarafından ‘Risk Değerlendirme, EFSA, Bir Vaka Analizi: Yumurtalarda Fipronil’ konulu konferans düzenlendi. 16 Ekim Dünya Gıda Günü kapsamında düzenlenen konferansa Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) Türkiye Temsilcisi Nurseven Budak konuk oldu.
Nurseven Budak; büyük ölçekli üretimler, perakende satış hizmetleri, uluslararası ticaret, kitlesel göç ve seyahatler sonucunda gıda kaynaklı hastalıklarda artış yaşandığını söyledi. Budak; tüm gıda zincirinde gıda kalite ve güvenilirliğinin kontrol edilmesi gerektiğini belirterek, “Gıda güvenilirliğinde risk analizleri doğru bir şekilde yapılmalıdır. Tehlikenin tanımlanması, risk ve tehlikenin niteliklerinin belirlenmesi ve maruziyet değerlendirmesinin iyi yapılması risk değerlendirme süreçlerinin önemli aşamalarındandır.” dedi.
EFSA’nın çalışmaları ve Türkiye’deki faaliyetleri hakkında da bilgi veren Budak daha sonra yumurtalarda rastlanan fipronil maddesinin Avrupa’da yol açtığı kriz hakkında değerlendirmelerde bulundu. Budak, ilk olarak Belçika’da patlak veren zehirli yumurta krizine neden olan maddeye daha sonra Hollanda, Almanya, Belçika ve Fransa’daki diğer çiftliklerde üretilen yumurtalarda da rastlanmasıyla yalnızca Avrupa’da değil dünyanın birçok ülkesinde tedirginlik oluştuğunu aktardı.
Maddenin tespit edilmesinin ardından sorunlu çiftliklerin kapatıldığını, çok sayıda ürünün imha edildiğini ve hayvanların itlaf edildiğini ifade eden Budak, “Sorumlular hakkında mahkeme süreci başlatılmış ve bunun sonucunda tutuklamalar gerçekleşmiştir. Fipronil ile ilgili denetimler sıklaştırılmış ve sadece yumurta ve tavuk değil, bunların hammadde olarak kullanıldığı diğer ürünler de kontrol edilmiştir. Yaşanan bu süreçlerin ardından Almanya’daki Risk Değerlendirme Kuruluşu (BfR) konu ile ilgili detaylı araştırmalar yaparak yumurtalarda bulunan fipronil seviyesinin 0.072mg/kg kadar olması durumunda çocuklar dâhil tüm tüketiciler için bir sağlık riski bulunmadığı sonucuna varmıştır. BfR aynı zamanda yumurtanın yoğun ilave edildiği ürünlerin tüketim miktarlarını ve başka ürüne eklendiğinde fipronilin seyreltildiğini dikkate alarak yaptığı hesaplamalarda çocuklar dâhil bir sağlık riski teşkil etmediğini de belirtmiştir.” dedi.
Budak konuşmasının son bölümünde bu tarz vakalar veya krizlerin gıda üretim zincirinin herhangi bir aşamasında gerçekleşebileceğine dikkat çekerek, “Önemli olan bu tür durumlar için hazırlıklı olabilmek, hızlı hareket edebilmek ve tüm taraflarla güçlü bir iletişim kurabilmektir. Unutmayalım ki tüketici anlayabildiği oranda güvenir ve tercihlerini yönlendirir.” şeklinde konuştu.