Zengin Suriyeliler Mersin’e gelirken, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz, Avrupa’nın mültecilere kapılarını kapatması sonucu, Türkiye’nin göçmenler için transit ülke konumundan hedef ülke konumuna geldiğini söyledi.
Mersin Büyükşehir Belediyesi, kentte sayıları her geçen gün artan Suriyeli sığınmacılar sorununu masaya yatırarak, “Mersin’den Türkiye’ye Suriyeliler Sorunu Çalıştayı” düzenledi. Kongre ve Sergi Sarayı’nda gerçekleştirilen çalıştaya, Büyükşehir Belediye Başkanı Kocamaz’ın yanı sıra MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Oktay Öztürk, Milletvekili Ali Öz, Sosyal Suriye Topluluğu Başkanı Mohammed Zain, Çağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Eduerdo Chemin, İltica ve Göç Araştırmalı Merkezi Başkanı Metin Corabatur ile çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcisi katıldı.
“TÜRKİYE GÖÇ ÜLKESİ OLMA YOLUNDA HIZLA İLERLEMEKTEDİR”
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Başkan Kocamaz, Suriye’deki iç savaşın 5. yılına girilirken dünyanın en büyük insani dramlarından birinin yaşandığına dikkat çekti. Suriye iç savaşı ve kitlesel göç hareketinin, başta Türkiye olmak üzere tüm bölge insanlarının siyasi, ekonomik ve sosyal dinamiklerini etkisi altına alarak, birçok sıkıntıyı beraberinde getirdiğini belirten Kocamaz, “Suriyeli mültecilerin ülkemizde günden güne artmasıyla herkesin dikkatini çeken önemli bir husus da gün yüzüne çıkmış oldu. Ülkemiz maalesef artık göç ülkesi olma yolunda hızla ilerlemektedir. Konumu nedeniyle birçok kitlesel göç hareketine maruz kalan ülkemiz, Avrupa’nın mültecilere kapılarını kapatması sonucu göçmenler için transit ülke konumundan çıkıp hedef ülke konumuna gelmiştir. Suriyeli göçmenlerle ilgili yapılan düzenlemelere ve gerçekleştirilen uygulamalara rağmen, ülkemizin hala kapsamlı bir strateji belirleyememiş olması bazı sıkıntıları da beraberinde getirmektedir. Bu yüzden özellikle Suriyeli mültecilerin yoğun olduğu kentlerde o yerin yerel yönetimlerine ve dinamiklerine önemli görevler düşmektedir” dedi.
“SURİYELİLERİN GELMESİYLE MERSİN’İN İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 20 ARTTI”
Resmi rakamlara göre bugün Mersin’de ikamet eden Suriyeli mülteci sayısının 132 bin 462 olduğunu dile getiren Kocamaz, gayri resmi Suriyeli mülteci sayısının ise 320 bini aştığını söyledi. Mersin’de yaşayan Suriyelilerin bir bölümü küçük işletmeler açarken, yüksek gelire sahip iş adamlarının ise limanın etkisiyle kente yerleşerek ticaretle uğraşmaya başladıklarını ifade eden Kocamaz, “Mersin’de faaliyet gösteren Suriyeli firma sayısı 2010’da 28 iken, şu anda bu sayı 600’e ulaşmıştır. TİM rakamlarına göre 2010 yılında 17 milyon 471 bin 453 dolar olan Mersin’den Suriye’ye ihracat miktarı, 2015 yılında yaklaşık 4,5 kat artarak 76 milyon 190 bin 626 dolara ulaşmıştır” diye konuştu.
“Mersin’e Suriyelilerin gelmesinden sonra Mersin’in işsizlik oranında yaklaşık yüzde 20’lik bir artış görülmektedir” diyen Kocamaz, bunun yanında Mersin’deki küçük ve orta ölçekli firmaların kayıt dışı ve düşük ücretle Suriyeli mültecileri çalıştırmasının da Mersin için önemli bir sorun olduğunu vurguladı. Mersin’de, 7 bin 527’si geçici eğitim merkezlerinde, 2 bin 946’sı resmi okullarda olmak üzere 10 bin 453 Suriyeli öğrencinin eğitim gördüğünü bildiren Kocamaz, bugüne kadar Mersin’deki mültecilere 17 milyon liranın üzerinde sağlık harcaması yapıldığını kaydetti. Kocamaz, göçlerle birlikte Mersin’deki konut fiyatlarının da yükseldiğini, Mersinlilerin zor durumda kaldıklarını sözlerine ekledi.
“MERSİNLİLERİN YÜZDE 35’İ SURİYELİLERİ GÖRMEK İSTEMİYOR”
Çalıştayda, “Mersin’de Suriyeliler Araştırması” başlığıyla bir sunum yapan Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal Görmez ise Mersin Büyükşehir Belediyesi Stratejik Geliştirme Dairesi Başkanlığı ortaklığıyla kentte 27-Eylül 3 Ekim 2015 tarihleri arasında hem 1050 kişilik Mersinli hem de bin kişilik Suriyeli ile yüz yüze görüşme yöntemiyle yaptıkları iki ayrı araştırmanın sonuçlarını aktardı. Prof. Görmez, Mersinli katılımcıların yüzde 70’inin, çevresinde Suriyeli yaşadığını belirttiğini ifade ederek, “‘Komşunuzun Suriyeli bir sığınmacı olmasını nasıl karşılarsınız?’ sorusuna ‘asla istemem’ diyenlerin oranı yüzde 35, ‘belli bir süre normal karşılarım’ diyenlerin oranı yüzde 38, ‘normal karşılarım’ diyenlerin oranı sadece yüzde 21 düzeyinde. ‘Suriyeli biriyle komşuluk yapmak ister misiniz?’ sorusuna verilen cevaplarda en kritik olan ‘şahsıma ve aileme zarar vereceğini düşündüğüm için istemem’ diyenlerin oranı yüzde 35. Mersin halkının yüzde 35’i Suriyelileri görmek istemiyor. ‘Mersin’de Suriyeli sığınmacıların iş sahibi olmalarını veya düşük ücretle çalışmalarını nasıl karşılıyorsunuz?’ sorusuna ‘doğru bulmuyorum’ diyenler yüzde 39,6. Araştırmaya katılanların çok yüksek bir oranı Suriyeli sığınmacıların sağlık kurumlarından değil, onlar için kurulacak merkezlerden sağlık hizmeti almalarını istiyor. ‘Suriye krizi çözülürse Suriyeliler için nasıl bir politika izlenmeli?’ sorusuna, ‘ülkelerine geri göndermeliler’ diyenlerin oranı yüzde 50 civarında. Katılımcıların yüzde 45’i Suriyeli sığınmacıların şehir dışındaki bölgelerde, yüzde 46’sı kamplarda yaşamalarını istiyor. Mersin’de çok da fazla Suriyeli istenmediği gibi bir sonuçla karşı karşıyayız. ‘Suriyeli sığınmacılara yardımda bulundunuz?’ mu sorusuna ise yüzde 81 gibi yüksek oranla ‘hayır’ cevabı verildi. Burada bir tepki olduğunu düşünüyorum” şeklinde konuştu.
ZENGİN SURİYELİLERİN TERCİHİ MERSİN OLDU
Prof. Görmez’in araştırmalarından çıkan ilginç bir sonuç da zengin Suriyelilerin Mersin’i tercih etmeleri oldu. Suriyeli sığınmacıların Mersin’e nasıl baktıkları araştırmasında, Mersin’e gelenlerin yüzde 49,2’sinin işsiz olduğunun ortaya çıktığını belirten Prof. Görmez, sığınmacıların gelir düzeyini de araştırdıklarını dile getirerek, şunları söyledi: “Mersin’in gelir düzeyinden daha yüksek bir Suriyeli profiline sahibiz. Bu, Türkiye’nin hiçbir yerinde görülmeyen bir profil. Bu, Konya’da, İstanbul’da Ankara’da ya da diğer kentlerde böyle değil. Gelir düzeyi daha yüksek Suriyelilerin Mersin’i seçtiğini tahmin ediyoruz. Gelenlerin yüzde 45,2’sinin gelir düzeyi bin lirayla bin 499 lira arasında.”
Suriyelilerin beklentilerinin başında barınmanın geldiğini söyleyen Görmez, şöyle devam etti: “Acilen karşılanması gereken ihtiyaçlarında yüzde 37 ile barınma ilk sırada geliyor. Onu yüzde 25 ile beslenme izliyor. Savaş biterse geri döner misiniz sorusuna Suriyeli sığınmacıların yüzde 38’i ‘evet’ derken, kararsızların oranı yüzde 48. Buradan da ‘isteseniz de istemeseniz de Mersin’de artık Suriyelilerle yaşamak zorundasınız’ sonucu çıkıyor. Mersinlilerin yaklaşımı konusunda yüzde 41’i ‘bizi istemiyorlar’ cevabını verdi. Mersin’e göçü akrabalarınıza veya yakınlarınıza önerir misiniz sorusuna da yüzde 67’si ‘evet’ cevabını verdi.”
“İNGİLTERE SADECE 140 SURİYELİ KABUL ETMİŞ”
Sunumun ardından geçilen moderatörlüğünü Mersin Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ulaş Bayraktar’ın yaptığı panele ise Sosyal Suriye Topluluğu Başkanı Mohammed Zain, Çağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Eduerdo Chemin ile İltica ve Göç Araştırmalı Merkezi Başkanı Metin Corabatur konuşmacı olarak katıldı.
Ülkelerin Suriyeli sığınmacılara yönelik yaklaşımlarına ilişkin bilgiler veren Doç. Dr. Ulaş Bayraktar, Avrupa ülkelerinin kabul ettiği Suriyeli göçmen sayısını veren, 15 Haziran’da BBC’de yayınlanmış sayıları aktararak, “Avrupa’da en çok Suriyeli göçmen alan ülke Almanya, 100 bin. İngiltere sadece 140 Suriyeli mülteci kabul etmiş, Fransa 4 bin 500, Kanada bin 285, İsviçre 3 bin 500, Avustralya 5 bin 600. Sadece Mersin’de ise resmi rakamlarla 130 binin, resmi olmayan rakamlarla 300 binin üzerinde Suriyeli var. Ay başında Avrupa Konseyi toplantısı için Strazburg’daydım, bütün ülkelerin temsilcileri vardı ve bu sayıları ifade ettiğimde gözleri fal taşı gibi açıldı” dedi.
Kocamaz: “Avrupa Mültecilere Kapılarını Kapattı Türkiye Hedef Ülke Oldu”
Ülkelerindeki savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyelilerden Mersin’e tercih edenlerin yüzde 45’inin gelir düzeyinin Mersinlilerden daha yüksek olduğu ortaya çıktı.