Dolaylı vergi artışı düşük kaldı

Bütçe gelirlerinin büyük bölümünü oluşturmaya devam eden tüketimden alınan KDV, ÖTV gibi dolaylı vergilerin geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 66.3 olan payı bu yıl aynı dönemde yüzde 64.1’e geriledi.

-HER 100 YTL VERGİNİN 64 YTL’Sİ DOLAYLI-

KDV ve ÖTV ile banka ve sigortacılık işlemleri, şans oyunları, cep telefonu ve damga vergileri ile harçlar gibi “dolaylı vergiler”, Ocak-Mart döneminde tüketimdeki daralmanın da etkisiyle artışı görece düşük kalsa da toplam 25.8 milyar YTL ile bütçe gelirlerinin en büyük bölümünü oluşturmaya devam etti.

Maliye Bakanlığı verilerine dayanılarak yapılan hesaplamaya göre, Ocak-Mart döneminde dolaylı vergi kalemlerinde toplam 25 milyar 785.6 milyon YTL tahsil edilerek Maliye’nin kasasına girdi. Dolaylı vergilerde tahsilat tutarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.6 artış gösterdi. Anılan dönemdeki toplam vergi gelirlerinin yüzde 64.1’ini dolaylı vergiler oluşturdu. Buna göre geçen yıl devletin topladığı her 100 YTL’lik verginin yaklaşık 64 YTL’si yurttaşların mal ve hizmet satın alımları sırasında ödedikleri fiyatların içinde yer alan dolaylı vergi kalemlerinden sağlandı. Dolaylı vergilerin toplamdaki payı geçen yılın aynı döneminde yüzde 66.3 olmuştu.

-AKARYAKIT VE LPG’DEN 22 MİLYAR GELİR-

Devlet, Ocak-Mart döneminde yurttaşların tükettiği akaryakıt ve doğal gaz ürünlerinden aldığı ÖTV yoluyla toplam 5 milyar 535.5 milyon YTL gelir elde etti. Sigara ve tütün mamulleri tüketenlerin fiyatın içinde olmak üzere satıcılara ödediği, bunların da Maliye’ye aktardığı ÖTV’nin toplam tutarı 2 milyar 227.9 milyon YTL’ye ulaştı.
Motorlu taşıt satın alanlardan üç ayda toplam 923 milyon YTL ÖTV geliri elde edildi. Alkollü içkilerden sağlanan ÖTV 495.9 milyon, kolalı gazozlarda 33.8 milyon, dayanıklı tüketim ve diğer mallardan alınan ÖTV de 241.4 milyon YTL oldu.
ÖTV tahsilatı motorlu taşıt alımlarında yüzde 31.8, akaryakıt ve doğal gazda yüzde 21, kolalı gazozlarda yüzde 15.6, dayanıklı tüketim ve diğer ürünlerde yüzde 8.7 artarken, tütün mamullerinden sağlanan ÖTV gelirinde yüzde 16.9 azalma yaşandı.

-İTHAL ÜRÜNLERDEN 7 MİLYAR, YERLİDEN 4.2 MİLYAR KDV-

Ocak-Mart döneminde ithal ürünlerden yapılan KDV tahsilatının toplam tutarı 7 milyar 18.5 milyon YTL’ye ulaştı. İthalde alınan KDV’de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23.7 artış yaşandı. Gümrük vergileri ve diğer işlem vergileriyle birlikte dış ticaretten elde edilen toplam vergi geliri 7 milyar 725.1 milyon YTL’ye ulaştı.
Yurt içinde üretilip tüketilen mallardan elde edilen yıllık KDV geliri ise yüzde 9.7 artışla 4 milyar 218.2 milyon YTL düzeyinde gerçekleşti.

-CEP KONUŞMALARINDAN ÜÇ AYDA 1.1 MİLYAR GELİR-

İlk çeyrekte cep telefonu ile yapılan konuşma bedelleri üzerinden faturalara yansıyan özel iletişim vergisinde toplam tahsilat 1 milyar 91.7 milyon YTL’ye ulaştı.
Resmi dairelerde yapılan çeşitli işlemler dolayısıyla yurttaşlardan üç ayda toplam 967.3 milyon YTL damga vergisi alındı.
Banka ve sigorta işlemleri yapanlar devlete toplam 906.2 milyon, şans oyunu oynayanlar 107.2 milyon YTL vergi ödedi.
Devlet dairelerinde yapılan çeşitli işlemler, çıkarılan ya da yenilenen resmi belgeler dolayısıyla yurttaşlardan üç ayda toplam 1 milyar 312.4 milyon YTL harç alındı. Bunların da büyük bölümü tapu harçları ve mahkeme işlemleri sırasında ödenen yargı harçları ile trafik, pasaport ve konsolosluk ve noter harçlarından oluştu.

-DOĞRUDAN VERGİLEDE HIZLI ARTIŞ-

Gelir, kurumlar ve servet vergilerinden oluşan “doğrudan” vergilerde ise toplam tahsilat 14 milyar 458.9 milyon YTL düzeyinde gerçekleşti. Geçen yılın ilk üç ayında dolaylı vergilerin toplamda yüzde 33.7 olan payı, bu yıl yüzde 35.9’a yükseldi. Toplam dolaylı vergi tahsilatının geçen yıla göre yüzde 14.6 arttığı ilk çeyrekte, doğrudan vergilerdeki artış ise yüzde 26.5 oldu.

Ocak-Mart döneminde “doğrudan” vergiler kapsamında gelir vergisinde tahsilat yüzde 21.6 artışla 8 milyar 547.5 milyon YTL’ye ulaştı. Bunun da 7 milyar 654.5 milyon YTL’sinin, büyük bölümü ücretlerden alınan olmak üzere tevkifat yoluyla toplanan gelir vergisi olduğu belirlendi.
Yılın ilk üç ayında kurumlar vergisi tahsilatı da yüzde 41.7 artışla 4 milyar 274.7 milyon YTL’ye ulaştı.
Büyük bölümünü motorlu taşıt vergisinin oluşturduğu servet üzerinden alınan vergilerdeki tahsilat tutarı da yüzde 18.2 artışla 1 milyar 636.8 milyon YTL’ye çıktı.