İşçi neden memurdan 5 kat daha fazla vergi ödüyor

Hürriyet gazetesi ekonomi yazarı Şükrü Kızılot, Anayasaʹya aykırı olan bu durumu, bugünkü köşesinde değerlendirdi..

Örneğin, aylık ücreti 1.500 TL olan işçi, aylık ücreti 1.500 TL olan memurdan daha fazla gelir vergisi ödüyor. Aynı şekilde, aylık ücreti 3.000 TL olan işçi, 3.000 TL aylık alan memurdan daha fazla vergi ödüyor.

Üstelik, işçinin ödediği vergi, memurun ödediği verginin 3-4 katı hatta 5-6 katı!..

FAZLA VERGİNİN NEDENİ

- İşçinin Vergisi:

İşçinin vergisi hesaplanırken, brüt ücretinden, yüzde 14 Sosyal Güvenlik (SSK) primi, yüzde 1 İşsizlik Sigortası primi düşülüyor. Asgari geçim indirimi de göz önüne alınarak, kalan kısmın gelir vergisi hesaplanıyor.

- Memurun Vergisi:

Memurun vergisi hesaplanırken, brüt ücretinden, yüzde 16 Sosyal Güvenlik (Emekli Sandığı) kesintisi düşülüyor. Ancak kalan kısmın gelir vergisi hesaplanmıyor. Ayrıca; makam tazminatı, özel hizmet tazminatı, mali sorumluluk tazminatı, ek tazminat, askeri tazminat, dil tazminatı, üniversite ödeneği, yargı ödeneği, temsil ve görev tazminatı, aile yardımı gibi ödemeler "vergi dışı" bırakılıyor. Bu yöntem uygulanınca, ücretin yüzde 70-80ʹi (sözleşmeliler hariç) gelir vergisine tabi olmuyor.

Buna göre, örneğin 2.000 TLʹnin gelir vergisi, 500 TL üzerinden; asgari geçim indirimi de göz önüne alınarak hesaplanıyor.

Özellikle; müsteşar, genel müdür, denetim elemanı, Danıştay, Yargıtay ve Sayıştay üyeleri, öğretim üyeleri, brüt ücretlerinin yüzde 3-4 ya da 5-6ʹsı kadar gelir vergisi ödüyorlar. Odacı, bekçi, şoför gibi düşük gelirli memurlar ise, yüzde 10-11 civarında, gelir vergisi ödüyorlar.

ODACININ ÖDEDİĞİ VERGİ, GENEL MÜDÜRÜN ÖDEDİĞİNDEN DAHA FAZLA

Başka bir anlatımla, odacının ödediği verginin oranı, genel müdür ya da müsteşarın ödediği verginin oranından daha yüksek!...

ANAYASAʹYA AYKIRI

Anayasaʹnın 73. maddesine göre;

"Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır."

Olaya bu açıdan baktığımızda, ücreti 1.500 ya da 4.000 TL olan işçi ve memurun, bu ücret gelirleri üzerinden, "mali güçlerine göre" aynı verginin kesilmesi gerekir. Ayrıca, vergi yükünün "adaletli ve dengeli dağılımı" açısından da bu gerekir.

Bunların hiçbiri yapılmıyor. Demek ki bu uygulama Anayasaʹya aykırı!