Mevlidlerde Yer Alan Salât Beyitleri Konuşuldu
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesinde (KMÜ) İslami İlimler Fakültesi Türk İslam Edebiyatı ve İslam Sanatları Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Abdullah Muaz Güven tarafından ‘Mevlidlerde Yer Alan Salât Beyitleri’ konulu seminer düzenlendi.
Arş. Gör. Güven, mevlidlerin temel anlamıyla Hz. Peygamber’in doğumunu konu alan dini ve edebi bir türe işaret ettiğini belirterek, Hz. Muhammed’in yaratılışı ile birlikte vefatını da dâhil edecek şekilde tüm hayatını kapsayan ve kendine has şekilsel özelliklere sahip olan mevlid türünün coğrafyamızda en çok ilgi gösterilen ve okunan edebi türler arasında yer aldığını söyledi.
Hz. Peygamber’in hayatı hakkında telif edilen herhangi bir eserin mevlid türü içinde addedilebilmesi için bazı içerik ve şekil özelliklerine sahip olması gerektiğini vurgulayan Güven, bu özelliklerden birisinin de Hz. Peygamber’e salavat getirilmesini talep eden cümlelerin sıklıkla kullanılması olduğunu söyledi.
Güven konuya ilişkin örnekler paylaşarak konuşmasını şöyle sürdürdü: “Hz. Muhammed’i konu alan diğer türlere göre mevlid türü eserlerde okuyucu ve dinleyiciden salavat talep eden cümlelerle sık karşılaşılır. Dini ve kültürel bir uygulama olan mevlid okuma törenlerinde salavat talep eden beyitler okunduğunda tüm cemaat din görevlilerine iştirak ederek salavata dâhil olurlar. Özellikle Hz. Peygamber’in doğum anının anlatıldığı bölümde cemaatin ayağa kalkarak salavat getirmesi, bireysel ve toplumsal dini duygu ve tecrübe açısından ayrı bir etki oluşmasını sağlar.”
Mevlid türündeki eserlerin nicelik itibariyle tespiti konusunda çok farklı düşünceler olduğunu belirten Güven, araştırmalara konu olan yirmi mevlid türünün tekrarları çıkarılmak kaydıyla toplamda doksan adet salât beyti bulunduğunu vurguladı. Güven, içerik açısından yapılan tasnife göre mevlidlerde ‘Peygamber sevgisi sebebiyle, Hz. Peygamber’i anma vesilesiyle, dünya işlerinde muvaffakiyet ve mutluluk için, Hz. Peygamber’in şefâatine nâil olabilmek için ve ahiret hayatında saâdete nâil olmak ve cehennem azabından emin olmak için’ salavat beyitlerine yer verildiğini sözlerine ekledi.
Seminer, konuya ilişkin soru ve fikirlerin paylaşılmasıyla sona erdi.
